myśl

1. Bić się, łamać się z myślami «nie móc się zdecydować na coś; wahać się»: (...) biłem się z myślami, czy się żenić. W. Myśliwski, Widnokrąg.

2. Błądzić gdzieś myślami «myśleć o różnych rzeczach, nie koncentrując się na żadnej z nich»: Rozmawialiśmy niby jak zawsze, a przecież czułam, że myślami gdzieś błądzi (...). B. Ostrowicka, Kraina.

3. Być dobrej myśli «optymistycznie się na coś zapatrywać, spodziewać się pomyślnego zakończenia sprawy»: (...) napisałem kartkę: „Jestem aresztowany. Bądź dobrej myśli. Wrócę jak najszybciej, najdalej za dwa lata. Tatuś”. J. Stawiński, Piszczyk.

4. Być gdzieś, przy kimś myślą (myślami) «myśleć o jakimś miejscu lub jakiejś osobie»: Robiło się coraz ciemniej, dookoła pięknie szumiały drzewa, a ja myślami byłem przy niej. J. Głowacki, Café.

5. Być (z kimś) jednej myśli «mieć takie same poglądy, jednakowy sąd o czymś, zgadzać się z kimś w jakiejś sprawie»: – Słyszałem – powiedział, że jesteś jednej myśli z nami, czy tak jest w istocie? M. Kuczyński, Atlantyda.

6. Być złej myśli «nastawiać się pesymistycznie do czegoś, tracić nadzieję na pomyślne załatwienie sprawy»: Stanisław August nie wie jeszcze, czy ma się martwić, czy cieszyć. Natomiast ks. Stanisław jest zdecydowanie złej myśli. M. Brandys, Poniatowski.

7. Coś idzie, poszło, układa się itp. po czyjejś myśli «coś się dzieje, stało się zgodnie z czyimiś oczekiwaniami, z czyimś pragnieniem»: Pawlak rusza wąsikami jak zawsze, kiedy coś idzie nie po jego myśli. A. Mularczyk, Swoi.

8. Czarne myśli «ponure, złowróżbne przypuszczenia, pesymistyczne przewidywania»: (...) najzdrowszego człowieka od czasu do czasu nachodzą czarne myśli (...). A. Kępiński, Melancholia.

9. Iść, pójść za czyjąś myślą

a) «podzielać czyjś pogląd, stosować się do niego»: (...) syn królewski, za rozumną myślą Rodzica pójdzie... M. Pankowski, Ksiądz.

b) «śledzić tok czyjegoś rozumowania»

10. Krążyć myślami wokół czegoś; czyjaś myśl krąży (czyjeś myśli krążą) wokół czegoś «nieustannie myśleć o czymś, przypominać sobie coś, zastanawiać się nad czymś, nawiązywać do czegoś»: Szłam bardzo powoli, a moje myśli krążyły wokół wymarzonego domu, który chciałabym kiedyś zbudować. WO 06/05/2000.

11. pot. Robaczywe, kosmate, kudłate, włochate myśli «myśli nieprzyzwoite, bezwstydne»: Mimo wielu zajęć znajdziesz również czas na interesujące towarzystwo przebojowych facetów. Wśród nich pojawi się przystojny i czuły Baran, który doceni twój umysł, nie mówiąc już o całej reszcie. Twoje kosmate myśli spełnią się na jawie podczas nowiu Księżyca. Cosm 6/1999.

12. To jest myśl «to świetny pomysł»: – Musimy zdobyć sieć – stwierdził po chwili Czarny Ptak. – To jest myśl – ucieszył się Czarodziej (...). E. Karwan-Jastrzębska, Miś.

13. Wybiegać, sięgać myślą, myślami (w przyszłość, naprzód) «myśleć o przyszłości, o tym, co się może zdarzyć, przewidywać bieg wypadków»: Żyje się tym, co jest, nie tym, co było. Do niego, jako Naczelnika, należało wybieganie myślą naprzód. B. Ostrowicka, Kraina. Jaki jest horyzont czasowy opracowywanego programu? Chcemy sięgnąć myślą daleko w przyszłość, parki narodowe będą bowiem decydować o bioróżnorodności przyrody w naszym kraju i na całym kontynencie. EL 3/1994.

14. Zebrać, pozbierać, skupić myśli «skoncentrować na czymś swoją uwagę; skupić się»: Nareszcie przestał się trząść z zimna i spróbował zebrać myśli. P. Siemion, Łąki. Usiłowała skupić myśli, by zrozumieć, dlaczego ręce drżą i tchu brakuje (...). M. Kuncewiczowa, Cudzoziemka.

15. Zgadywać, odgadywać czyjeś myśli «spełniać czyjeś niewyjawione pragnienia»

16. Złote myśli «trafne i mądre sądy, sentencje, maksymy»: Poszperaj w tomikach ze złotymi myślami i znajdź własne motto. Cosm 6/1999.

Ani przez myśl coś komuś nie przeszło zob. głowa 3.

Coś, ktoś stoi, staje, stanął komuś w myślach zob. I stać 1.

Coś przebiegło, przeleciało, przemknęło, przeszło komuś przez myśl; jakaś myśl przebiegła, przemknęła, przeleciała, przeszła komuś przez głowę zob. głowa 14.

Coś przyszło komuś na myśl zob. głowa 15.

Czytać w czyichś myślach zob. czytać 1.

Ktoś (jest) nieobecny myślą (myślami) zob. nieobecny.

Mieć myśl zajętą, zaprzątniętą, myśli zajęte, zaprzątnięte kimś, czymś zob. głowa 34.

Nosić się z myślą zob. nosić się.

Odbiec myślą zob. odbiec.

Uprzedzać czyjeś myśli zob. uprzedzić 1.

Wymiana myśli zob. wymiana.

Zgubić, gubić myśl zob. zgubić 2.